انتقال آب بین حوضه ای چیست و چرا از این روش استفاده می کنند؟، بحث انتقال آب بین‌حوضه‌ای یکی از داغ‌ترین خبرهای روز ایران است که این روزها اغلب شاهد مناظرات بی‌پایان موافقان و مخالفان این طرح در فضای مجازی و رسانه‌ها هستیم. با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد این روش انتقال آب بدانید.
انتقال آب بین‌حوضه‌ای چیست؟
انتقال آب بین‌حوضه‌ای که در زبان انگلیسی از آن تحت عنوان (Inter-basin transfer or Trans-basin diversion or Hyphenated) یاد می‌شود، در اصل اشاره دارد به طرح‌های انسان‌ساز انتقال آب از یک حوضه آبخیز در دسترس به حوضه دیگری که آب در آنجا یا کمتر در دسترس است یا منطقه‌ای است که به باور برخی نیازمند توسعه می‌باشد. هدف از این نوع طرح‌ها را در یک جمله می‌توان اینطور خلاصه کرد: «حل مقطعی مشکل کم‌آبی یا بی‌برقی در حوضه مقصد»
دست‌اندرکاران پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای به ندرت مثل موردی همچون کانال پیروزی (Prosperity Canal or Nahar Al-aaz) عراق که در سال ۱۹۹۳م. آب را به صورت غیرمستقیم از دجله به فرات برد و مجموع وسعت ۳ تالاب بزرگ و حیاتی بین‌النهرین را به یک‌دهم مقدار طبیعی کاهش داد، اهداف سیاسی را دنبال می‌کنند.
چنین طرح‌هایی از منظر تاریخی بی‌سابقه نیستند اما نمونه‌های جدیدتری از آنها وجود دارد که به نوعی شاید قابل‌تعمق‌تر هستند و به همین منظور بیشتر هم مورد توجه قرار می‌گیرند و به آنها استناد می‌شود:
نخستین نمونه‌های مدرن انتقال آب بین‌حوضه‌ای در قرن ۱۹م. و در کشورهای استرالیا، هند و ایالات متحده آمریکا انجام شد. شایان ذکر است که اگر چنین دست توسعه‌هایی در آنزمان انجام نمی‌شد امروز شهرهای بزرگی مانند دنور و یا لوس‌آنجلس به شکلی که امروز هستند، وجود نداشتند.
اما در قرن ۲۰م. پروژه‌های مشابه دیگری در سایر جاها از جمله توسط رژیم اشغالگر قدس و کشورهای کانادا و چین دنبال شد. پروژه‌هایی مانند انقلاب سبز هند (Green Revolution in India) و توسعه پروژه‌های انرژی آبی در کانادا نیز بدون چنین انتقال‌های آب انسان‌سازی عملاً قابل اجرا نبودند.
چرا انتقال آب بین‌حوضه‌ای؟
منابع آب شیرین در جهان به نوعی توزیع اتفاقی دارند و در این میان سهم کشورهای خشک و نیمه‌خشک اغلب در حدی نیست که بتوانند نیاز جمعیت رو به افزایش خود را تامین کنند. در نتیجه یک دلیل عمده مدیران و تصمیم‌گیران در کلید زدن چنین پروژه‌هایی، رفع مشکل کم‌آبی است. کشور چین یکی از مهمترین مثال‌ها در اجرای چنین پروژه‌هایی است. همانطور که می‌دانید، نواحی جنوبی چین معتدل و شمال آن بشدت خشک است به همین دلیل این کشور بیش از ۲۰ پروژه انتقال فیزیکی آب آنهم به طول بالغ بر ۷.۲۰۰ کیلومتر را صرفاً در راستای حل معضل کم‌آبی اجرایی کرده و این تنها آمار مربوط به پروژه‌های فیزیکی است در حالی که چین در راستای حل مشکل کم‌آبی نواحی شمالی یکسری پروژه‌های مجازی را هم در دستورکار قرار داده که اینموارد در حال حاضر موضوع این بحث نیستند.